«حکم» داستان رستگاری آدمی است که به انتهای خط رسیده است
تاریخ انتشار: ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۲۷۶۲۳
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، پانصدوچهلمین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران، غروب روز دوشنبه، ۲۹ خرداد ۱۴۰۲، به نمایش فیلم سینمایی «حکم» به کارگردانی سیدنی لومت محصول سال ۱۹۸۲ با عنوان «وکیل و مسئله وجدان» در تالار استاد ناصری خانه هنرمندان ایران اختصاص داشت. با پایان اکران اثر، یاشار نورایی منتقد سینما و دانشآموخته حقوق به تحلیل فیلم پرداخت و کیوان کثیریان مدیر سینماتک خانه هنرمندان ایران، مدیریت نشست را بر عهده داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رویداد این هفتهی سینماتک خانه هنرمندان ایران با همکاری اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران برگزار شد.
در ابتدای نشست، یاشار نورایی درباره شرایط سینمای آمریکا در زمان ساخت «حکم» گفت: «حکم» در دورهای اهمیت پیدا میکند که ما افول هالیوود نو را میبینیم. از ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۲، دوره کارگردان سالاری در سینمای آمریکا بود که دیگر تهیهکنندگان نقش چندانی نداشتند و این قدرت را به دانشآموختگان سینمایی میدادند که وارد صنعت سینما شده بودند و میتوانستند فیلمهای پرفروش بسازند. فیلمهای پرفروشی که جنبه هنری قوی داشتند. در عین حال، قدرت داشتند که در این فیلمها دست به تجربههای جدید بزنند. در زمانی که اثر ساخته میشود، کارگردان سالاری دچار افول میشود چون بسیاری از این کارگردانان که قدرت زیادی داشتند، فیلمهایشان شکست تجاری میخوردند. بنابراین استودیوهای فیلمسازی ترجیح میدادند در موضوعاتی که انتخاب میکنند هم کارگردان بتواند قدرت نسبی داشته باشد و هم استودیوها ضرر نکنند. این فیلم، نمونه نهایی فیلمی است که میتوانست تماشاگر را به تأمل وادارد و هم در زمان خودش، فیلم تماشاگر پسندی بود.
این منتقد سینمایی راجع به طریقه حضور پل نیومن در نقش «فرانکی گالوین» در «حکم» عنوان کرد: پل نیومن در زمانی به این اثر اضافه میشود که دارد دوران افول خودش را طی میکند. ۵۵ساله است و دیگر آن جوان خوشچهره سابق نیست. فیلمهایی که در دهه ۱۹۷۰ میلادی بازی کرده بود هم از لحاظ بازیگری برگ برندهای محسوب نمیشدند. انگار شباهتی بین شخصیت پل نیومن در دنیای واقعی و نقش او در «حکم» وجود دارد از اینرو، ایفای نقش را قبول میکند و با شیوه سیدنی لومت کارگردان که به تمرینهای فراوان پیش از شروع جلسات فیلمبرداری متکی است، همراه میشود. در فصل جوایز ۱۹۸۲، تمام جوایز به «گاندی» میرسد در صورتی که همه جایزه بردن پل نیومن را پیشبینی میکردند.
او با ارجاع به سیدنی لومت درباره دلیل علاقه کارگردان اثر به فیلمنامه نسخه دیوید ممت نمایشنامهنویس مشهور و ساخت اثر بیان کرد: جذابیت «حکم» برای من این بود که داستان رستگاری آدمی است که به انتهای خط رسیده است. فردی که میتواند هویت از دست رفته خودش را دوباره پیدا کند؛ از طریق حیات بخشیدن به وجدان خفتهای که مدتهاست فراموش کرده است. شغل وکیل را کنار بگذارید. آدمی داریم که به دلیل مشکلاتی در گذشته، دچار سرخوردگی و الکل شده است. همچنین، در شغل خودش موفق نیست. قاببندیها و عناصر بصری اثر به شکلی است که انگار او در خودش و در گذشته مدفون شده است. این مسئله وجدان از دست رفته، نوعی شکوه از دست رفته هم هست. برای نشان دادن زوال و ساختار حقوقی که مثل ساختمانهای درون فیلم، باشکوه بودند و شکوه خودشان را از دست دادهاند، کارگردان سراغ ساختمانهای اشرافی در شهر نیویورک میرود مثل ساختمانی که محل سکونت اسقف است. معماری که بر شخصیتها مسلط است و در عین حال پر از صحنههای بالا و پایین رفتن از پلههاست. این حاکی از این است که شخصی که میخواهد خودش را بازیابی کند، باید با موانع متعددی مقابله کند.
کیوان کثیریان راجع به نمایش فساد در پلیس و دستگاه قضایی آمریکا در سینمای هالیوود گفت: در سینمای آمریکا، معمولا اینگونه است که نهایتا پلیس، خودش جلوی فساد پلیس را میگیرد و موضوع را حل میکند. اینجا هم همین است. در نظام قضایی، فساد و پشتپردههای ناسالم نشان داده میشود ولی در نهایت، یک قاضی باوجدان یا در این فیلم یک هئیت منصفه باوجدان عدالت را برقرار میکند. در «حکم»، هیئت منصفه به طور ناگهانی به نفع موکل فرانک رای میدهد. در سینمای آمریکا همیشه چنین الگویی وجود دارد. در اینجا هم قاضی قصد داشت جریان را به نفع دکترها تمام کند ولی در نهایت، این نظام قضایی، خودش دست به اصلاح خودش میزند. این الگو هم اینجا رعایت شده است چون حتی فرانک هم پیشبینی نمیکند که در دادگاه، برنده شود. در نهایت، به شکلی غافلگیر کننده، عدالت اجرا میشود.
یاشار نورایی در تکمیل سخنان کیوان کثیریان عنوان کرد: اگر دقت کنید اوج به خود آمدن فرانک، زمانی است که جلوی قاضی میایستد و میگوید رونوشت اتفاقات دادگاه را به هیئت نظارت بر قضات میدهم تا از کار، بیکار شوی. اینجا همان مسئله نظارت مطرح است. چون فرد، فسادپذیر است و به راحتی، میتواند وسوسه شود در صورتی که قدرت جمعی و دستگاههای نظارتی وجود داشته باشد، طبیعی است بهتر جلوی فساد گرفته میشود که این در ساختار حقوقی آمریکا هست.
این دانشآموخته حقوق با اشاره به مقالهای درباره مقایسه فیلمهای درام حقوقی ایرانی و آمریکایی تصریح کرد: در مقاله مذکور، به دو نتیجه اصلی رسیده بودند؛ شخصیتهای تک بعدی قضایی در ایران و محدودیتهای سیاسی و اجتماعی که وجود دارد موجب تفاوت درامهای حقوقی هستند. چیزی که درباره فیلمهای آمریکایی تبدیل به مسئله نمیشود چون هم قاضی فاسد و هم وکیل فاسد میبینید. در اینجا نیز فرانک قهرمان نیست و کلی نقصان دارد. حتی روشهای حقوقی که به کار میبرد، ممکن است مورد تایید نباشد. به نظر من، شخصیتهایی که کمکم از تیرگی به سپیدی میرسند، موانعی که سد راه آنها میشود، به آنها بعد انسانی میبخشد. اگر با یک واقعه و ناگهانی دچار تحول میشدند، برای مخاطب، باورپذیر نمیشد. این تحول هم بار دراماتیک دارد چون باعث افزایش هیجان میشود و با روال رئالیستی و شناختی که از انسانیت داریم، تطابق بیشتری دارد.
وی راجع به محیطی که وجدان امکان رشد دارد، گفت: به نظر من، وجدان در مکانی رشد پیدا میکند که با دو مسئله همزیستی داشته باشد: آزادی و استقلال. بخش مهمی از اثر راجع به این است که آدمی اسیر الکل است و از آن دسته وکیلهاست که به اصطلاح، دنبال آمبولانس میدوند، او چگونه به استقلال میرسد؟ این استقلال باعث میشود این آدم دوباره وجدانش را پیدا کند. ژان ژاک روسو، آزادی و وجدان را کنار هم قرار میدهد. اگر آب و هوا برای رشد گیاه نباشد، گیاه رشد نمیکند چون در خلا، این رشد اتفاق نمیافتد.
یکی از حضار در سخنانی بیان کرد: کارنامه هنری سیدنی لومت در مفهومِ فرد در مقابل سیستم خلاصه میشود یعنی همواره سیستم در حال نقد شدن است و افراد هستند که در برابر سیستم، وظیفه خودشان را انجام میدهند. «حکم» هم همین است. سیستم، مشکلات خودش را دارد. این افراد هستند که دارند وظیفه انسانی خودشان را انجام میدهند؛ چه فرانکی به عنوان وکیل و چه افراد به عنوان هیئت منصفه.
یاشار نورایی در سخنان پایانی عنوان کرد: شکل رسیدگی قضایی باید کاملاً مبتنی بر عقلانیت باشد و احساس نباید نقشی داشته باشد تا جوامع دچار مشکل نشوند. پایهگذاری حقوق باید کاملا بر اساس منطق باشد چون چیزی که عقلانی و منطقی است میتواند به عنوان قرارداد اجتماعی و حقوقی مورد احترام همه قرار بگیرد. اگر احساسی باشد، هر کس میتواند تفسیر خودش را داشته باشد.
۵۷۲۴۵
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1779917منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: سینمای ایران هنرمندان بازیگران سینما و تلویزیون ایران خانه هنرمندان ایران سینمای آمریکا سیدنی لومت پل نیومن فیلم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۲۷۶۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تقدیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از سریال «رستگاری»
در جلسهای که با حضور اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه دبیر این شورا درباره گیرایی داستان «رستگاری» و استفاده از تکنیکهای جدید جلوههای ویژه برای سریالهای مناسبتی در ماه رمضان توضیحاتی ارائه داد و گفت: این سریال توانسته مردم را با سلایق مختلف پای تلویزیون بنشاند.
آیتالله علیاکبر رشاد، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با تمجید از محتوای سریال «رستگاری» عنوان کرد: صداوسیما ویترین متفاوتی را برای ماه رمضان تدارک دیده بود.
در این جلسه با هدایایی از کارگردان، بازیگران و عوامل سریال «رستگاری» تقدیر شد.
«رستگاری» به کارگردانی و تهیهکنندگی مسعود دهنمکی ماه مبارک رمضان از شبکه دو سیما پخش شد.
در این اثر هنرمندانی همچون محمود پاک نیت، رضا استادی، پویا امینی، مهدی سلوکی، کاوه سماک باشی، حمید رضا هدایتی، رامین راستاد، نیما شاهرخ شاهی، رضا توکلی، حسن اسدی، محمدرضا رهبری، مالک سراج، افشین سنگ چاپ، رامبد شکر آبی، اکبر رحمتی، محمود مقامی، مختار سائقی، نفیسه روشن، سولماز حصاری، پوراندخت مهیمن، شیوا خسرومهر، پرنیا کربلایی، ساقی زینتی، المیرا ربیعی، عاطفه رحمانپور، حسنی قبادی، فریبا ترکاشوند، پریا انوری، ژاله درستکار، مونا افخمی، مهرسا فلاحیان، فرخنده فرمانی زاده و افسر ناصری ایفای نقش کردهاند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر